Δικαστική συμπαράσταση – Έννοια
Δικαστική συμπαράσταση είναι η κατάσταση, στη οποία τίθεται ένα πρόσωπο, μέσω δικαστικής αποφάσεως, λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας, εφόσον αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να φροντίζει μόνος για τις υποθέσεις του, καθώς και λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού, εφόσον εκθέτει στον κίνδυνο της στέρησης τον εαυτό του, το σύζυγο του, τους κατιόντες ή τους ανιόντες του (1666 ΑΚ).
Η υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, σύμφωνα με το άρθρο 1667 του Αστικού Κώδικα, αποφασίζεται από το δικαστήριο ύστερα από σχετική αίτηση από:
- Τον ίδιο τον πάσχοντα,
- Το σύζυγό του, εφόσον υπάρχει έγγαμη συμβίωση,
- Τους γονείς του,
- Τα τέκνα του,
- Τον Εισαγγελέα ή και
- Αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο.
Στην περίπτωση του ανηλίκου που βρίσκεται στο τελευταίο έτος της ανηλικότητας του, ως παραπάνω, την αίτηση μπορεί να την υποβάλει και ο επίτροπός του. Σύμφωνα δε, με την παρ. 2 του ως άνω άρθρου, ορίζεται ότι εάν το πρόσωπο πάσχει αποκλειστικά από σωματική αναπηρία, το δικαστήριο αποφασίζει μόνο μετά από αίτηση του ίδιου.
Ως δικαστικός συμπαραστάτης διορίζεται από το Δικαστήριο, το φυσικό πρόσωπο που έχει προτείνει αυτός τον οποίο αφορά η δικαστική συμπαράσταση, εφόσον έχει συμπληρώσει το δέκατο έκτο (16ο) έτος της ηλικίας του και το προτεινόμενο πρόσωπο κρίνεται κατάλληλο και μπορεί κατά το νόμο να διορισθεί. Αν αυτός που χρειάζεται τη συμπαράσταση δεν προτείνει κανέναν ή αν εκείνος που προτάθηκε δεν κρίνεται κατάλληλος, το δικαστήριο επιλέγει ελεύθερα αυτόν που κρίνει περισσότερο κατάλληλο για τη συγκεκριμένη περίπτωση. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνει υπόψη του την τυχόν εκφρασμένη βούληση του συμπαραστατέου σχετικά με τον αποκλεισμό συγκεκριμένου προσώπου, τους δεσμούς που διατηρεί με τους συγγενείς και ιδίως με τους γονείς, τα τέκνα του και το σύζυγό του, καθώς και τον κίνδυνο από την τυχόν υφιστάμενη αντίθεση συμφερόντων ανάμεσα στον συμπαραστατέο και σε αυτόν που πρόκειται να διορισθεί (1669 ΑΚ).
Το όργανο που επιβλέπει τις ενέργειες του δικαστικού συμπαραστάτη είναι το εποπτικό συμβούλιο. Το εποπτικό συμβούλιο αποτελείται από τρία έως πέντε μέλη τα οποία διορίζονται με την ίδια απόφαση που διορίζει τον δικαστικό συμπαραστάτη και αποτελείται από συγγενείς ή φίλους του συμπαραστατουμένου.
Το δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να διορίσει μετά από αίτηση ενός από τα πρόσωπα που ανωτέρω αναφέρθηκαν ή και αυτεπαγγέλτως, προσωρινό δικαστικό συμπαραστάτη. Η εξουσία του περιλαμβάνει κάθε ασφαλιστικό μέτρο απαραίτητο για να αποφευχθεί σοβαρός κίνδυνος για το πρόσωπο ή την περιουσία του συμπαραστατέου. Για το διάστημα από τη δημοσίευση της απόφασης του δικαστηρίου έως την τελεσιδικίας της, ο διορισμός προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη είναι υποχρεωτικός και γίνεται με την ίδια την δικαστική απόφαση.
Το επίδομα παραπληγίας – τετραπληγίας (εξωϊδρυματικό) χορηγείται σε ασφαλισμένους ή μέλη της οικογένειας τους και συνταξιούχους του (αναπηρίας – θανάτου – γήρατος) και στα μέλη της οικογένειας τους επίσης, με την συνδρομή των κατωτέρω προϋποθέσεων:
1.Εφόσον πάσχουν από:
α) Παραπληγία-τετραπληγία, διπληγία, τριπληγία, παραπάρεση, τετραπάρεση,
β) Μυασθένεια-μυοπάθεια ή
γ) Σκλήρυνση κατά πλάκας που επιφέρει παραπληγία ή τετραπληγία ή δ) το σύνδρομο κλάματος γαλής ή ε) Ατελή οστεογένεση ή στ) Οστεοψαθύρωση ή
ζ) Έχουν ακρωτηριασμό των δύο άνω ή δύο κάτω άκρων ή κατά το ένα άνω και ένα κάτω άκρου ή
η) Έχουν ακρωτηριασμό του ενός άνω ή κάτω άκρου ή
θ) Έχουν φωτομέλεια που επιφέρει τον ίδιο βαθμό κινητικής αναπηρίας με την ανωτέρω περίπτωση ζ’.
- Έχουν πραγματοποιήσει: τουλάχιστον 350 ημ. Εργασίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια που προηγούνται της ημερομηνίας κατά την οποία κατέστησαν ανίκανοι για εργασία, από τις οποίες οι 50 πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο 15μηνο ή 1,000 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε και εφόσον πάσχουν από τις ανωτέρω ασθένειες με ποσοστό αναπηρίας 67% (Εγκ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 150/81)
- Τα μέλη οικογένειας ασφαλισμένου εφόσον πάσχουν από μία από τις ανωτέρω παθήσεις με ποσοστό αναπηρίας 67% και εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει τις παραπάνω προϋποθέσεις ασφάλισης, (ΙΈ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 86408/Φ52-36/16-6-1982)
Το Συµβούλιο Επικρατείας, µε σχετικές αποφάσεις του, δέχεται ότι το επίδοµα τετραπληγίας πρέπει να δίνεται σε όσους πάσχουν από ασθένειες που επιφέρουν, κατά την κρίση της αρµόδιας υγειονοµικής επιτροπής, την ίδια µορφή αναπηρίας (ΣτΕ 5398/1987, 2033/1988, 3478/1989, 3619/1992 κ.λπ). Ειδικότερα σύµφωνα µε τη νοµολογία, το επίδοµα χορηγείται στα άτοµα εκείνα, των οποίων η πάθηση έχει ως συνέπεια την αδυναµία χρήσης των κάτω άκρων, ανεξάρτητα από την ονοµασία της ασθένειας µε µόνη προϋπόθεση αυτή να επιφέρει την ίδια µορφής αναπηρία όπως της τετραπληγίας – παραπληγίας (ΣτΕ 3478/1989). Επίσης στις περιπτώσεις αυτές, η αρµοδιότητα της υγειονοµικής επιτροπής, περιλαµβάνει την κρίση για το εάν η ασθένεια του κρινόµενου, συνιστά τετραπληγία-παραπληγία και εφόσον είναι αρνητική, την αξιολόγηση των αποτελεσµάτων της πάθησης, ως ισοδύναµα µε αυτά της παραπληγίας- τετραπληγίας. Στο σηµείο αυτό απαιτείται η κρίση της υγειονοµικής επιτροπής να περιλαµβάνει ρητή και εµπεριστατωµένη αιτιλόγηση (∆ιοικ. Πρωτ. Αθ. 12660/98, 6609/97).
Παρά την πάγια, όμως, νομολογία, στις περισσότερες των περιπτώσεων τα ασφαλιστικά ταμεία δεν αναγνωρίζει το επίδομα σε άτομα που πάσχουν από βλάβη που επιφέρει τις ίδιες συνέπειες μ’ αυτές της τετρα- παραπληγίας.
Το Γραφείο μας –με εμπειρία και επιτυχίες στο αντικείμενο- αναλαμβάνει τόσο την σύνταξη Ένστασης κατά απορριπτικής απόφασης των Υγειονομικών Επιτροπών και εκπροσώπησής σας ενώπιον της αρμόδιας Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) όσο και την δικαστική αναζήτηση του επιδόματος ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών δικαστηρίων.